দিন-৪৯
বিষয়: বিকাশৰ পলম বা অক্ষমতাৰ ইংগিত দিবলৈ আগতীয়াকৈ ধৰা পেলোৱা আৰু সতৰ্কবাণী দিয়া চিন
মূল বাৰ্তা:
• অক্ষমতা আগতীয়াকৈ ধৰা পেলোৱাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰণ ই অক্ষমতাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰে। ইয়াৰ দ্বাৰা অভিভাৱক, যত্ন লোৱা লোক, অংগনবাড়ী কৰ্মী/শিক্ষক, আৰু স্বাস্থ্যসেৱাৰ কৰ্মীসকলক তেওঁলোকৰ বাবে এক উদ্দীপক পৰিৱেশ গঢ়ি তোলাত সহায়ক হ’ব আৰু বিভিন্নভাৱে সক্ষম শিশুৰ বিকাশ, অন্তৰ্ভুক্তি, আৰু সক্ৰিয় অংশগ্ৰহণত সহায় কৰিব।
• বিকাশৰ পলমৰ পৰা অক্ষমতা পৃথক। বিকাশত পলম হোৱা শিশুৱে আন বেছিভাগ শিশুতকৈ অধিক লাহে লাহে দক্ষতা বিকাশ কৰি আছে। ইয়াৰ অৰ্থ এইটো নহয় যে তেওঁলোকৰ কোনো অক্ষমতা আছে। সকলো শিশুৰ বিকাশ একে গতিত নহয়, গতিকে কিছুমান শিশুৰ বিকাশ হ’বলৈ স্বাভাৱিকতে আনতকৈ বেছি সময় লাগে।
৫০ দিন
বিষয়: প্ৰাথমিক বছৰত শিশুৰ মাজত আগতীয়াকৈ হস্তক্ষেপ আৰু ডাঙৰ অক্ষমতা
মূল বাৰ্তা:
• আগতীয়া হস্তক্ষেপৰ অৰ্থ হ’ল বিশেষ পৰিকল্পিত আৰু পদ্ধতিগত সহায় আগবঢ়োৱা, অক্ষম শিশুৰ পৰিয়াল আৰু শিশুৱে নিজেই প্ৰাথমিক বছৰত, তেওঁলোকৰ বিকাশত সহায় কৰিবলৈ।
• আগতীয়া হস্তক্ষেপত বাক চিকিৎসা, বৃত্তিগত চিকিৎসা, ফিজিঅ’থেৰাপি, উদ্দীপক অভিজ্ঞতা, পৰামৰ্শ, আৰু অভিভাৱকৰ বাবে সহায়ক সেৱা অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়।
• এজন অংগনবাড়ী কৰ্মী হিচাপে শিশুৰ বিকাশৰ বাবে আপুনি প্ৰচাৰ কৰিব পৰা বহু কথা আছে। আমাৰ পৰিৱেশক বাধামুক্ত কৰি তোলা, শিশুৰ ক্ষমতা আৰু প্ৰয়োজনীয়তা চিনাক্ত কৰা, আৰু তেওঁলোকক অনুকূল পৰিৱেশ আৰু শিক্ষণ অভিজ্ঞতা প্ৰদান কৰাটো আমাৰ দায়িত্ব।
৫১ দিন
বিষয়: ৰেফাৰেল সেৱা আৰু হস্তক্ষেপ
মূল বাৰ্তা:
• বিকাশৰ পলম বা অক্ষমতা যিমানেই আগতে ধৰা পৰে; যিমান সোনকালে শিশুৱে আগতীয়া হস্তক্ষেপ সেৱাৰ সুবিধা ল’ব পাৰিব।
• আশা কৰ্মী, ভ্ৰাম্যমাণ স্বাস্থ্য দল, আৰু প্ৰাথমিক স্বাস্থ্যসেৱা কেন্দ্ৰৰ চিকিৎসকে পৰীক্ষা কৰিব পাৰে।
• পৰিয়ালৰ সদস্যসকলে আগতীয়া হস্তক্ষেপ সেৱাৰ সৈতে সক্ৰিয়ভাৱে জড়িত হ’ব লাগে।
৫২ দিন
বিষয়: প্ৰাথমিক শিশুৰ যত্ন আৰু শিক্ষাত অন্তৰ্ভুক্তি
মূল বাৰ্তা:
• অন্তৰ্ভুক্তিৰ অৰ্থ হ’ল শিশুৱে বিভিন্ন ভাষা কোৱা, বিভিন্ন স্তৰৰ দক্ষতা থকা, বা বিভিন্ন আৰ্থ-সামাজিক পটভূমি বা সংস্কৃতিৰ অন্তৰ্গত যিকোনো পাৰ্থক্যৰ মাজতো সকলো শিশুকে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা উচিত আৰু অংগনবাড়ীত পৰিচালিত কাৰ্য্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰা উচিত।
• ইচিচিইত অন্তৰ্ভুক্ত শিক্ষাই পৰ্যাপ্ত পুষ্টি, স্বাস্থ্যসেৱা, সামঞ্জস্যপূৰ্ণ লালন-পালন, সুৰক্ষা, মানসিক-সামাজিক সমৰ্থন, আৰু প্ৰাথমিক শিক্ষণ আৰু উদ্দীপনাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰি শিশুৰ বিকাশৰ প্ৰয়োজনীয়তাসমূহ সামগ্ৰিকভাৱে সম্বোধন কৰে।
• ইচিচিইৰ অন্তৰ্ভুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত অভিভাৱক আৰু অংগনবাড়ী কৰ্মীসকলে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। গতিকে, তেওঁলোকৰ সৈতে সহযোগিতামূলক বৈঠক আৰু আলোচনা কৰি বিভিন্ন ধৰণে সক্ষম শিশুসকলক প্ৰাক-বিদ্যালয় শিক্ষাত পৰিকল্পনা আৰু জড়িত কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ।
• সমনীয়াৰ শিক্ষণে ইচিচিইত অন্তৰ্ভুক্তি বৃদ্ধি কৰিব পাৰে।
৫৩ দিন
বিষয়ঃ অংগনবাড়ী কেন্দ্ৰসমূহত সৰ্বাংগীন শিক্ষাৰ লগত খাপ খুৱাবলৈ আৰু সৰ্বাংগীন পৰিৱেশ গঢ়ি তোলাৰ কৌশল
মূল বাৰ্তা:
• বিভিন্ন সক্ষম শিশুৰ ক্ষমতা আৰু দক্ষতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিব লাগে। তেওঁলোকে কৰিব নোৱাৰা কামবোৰত গুৰুত্ব নিদিব।
• বিভিন্ন ক্ষমতাসম্পন্ন শিশুৰ প্ৰয়োজন অনুসৰি পাঠদান-শিক্ষণ সামগ্ৰী আৰু কাৰ্য্যকলাপসমূহ সংশোধন কৰা।
• অংগনবাড়ী কৰ্মীসকলে তেওঁলোকৰ দৈনন্দিন পৰিকল্পনাত পৰিৱৰ্তন আনিব লাগিব যাতে সকলো শিশুৱে প্ৰাক-বিদ্যালয়ৰ কাম-কাজত অন্তৰ্ভুক্ত হয়।
৫৪ দিন
বিষয়: অংগনবাড়ী কেন্দ্ৰত বিভিন্ন সক্ষম শিশুৰ বাবে সাহায্য আৰু কাৰ্য্যকলাপৰ অভিযোজন আৰু প্ৰস্তুত কৰা
মূল বাৰ্তা:
• অংগনবাড়ী কৰ্মী হিচাপে বৈচিত্ৰ্য আৰু পাৰ্থক্য গ্ৰহণ কৰিবলৈ সদায় সাজু থাকক। বেলেগ বেলেগ ক্ষমতাৰ ল’ৰা-ছোৱালীক চিনি পাওক।
• অংগনবাড়ী কেন্দ্ৰৰ সকলো শিশুক সহায় কৰিবলৈ পাঠদান শিক্ষণ সামগ্ৰী/ পদ্ধতি, কৰ্মপত্ৰ/কাৰ্য্যকলাপসমূহ খাপ খুৱাবলৈ সাজু হোৱা, আৰু পাঠদান আৰু শ্ৰেণীকোঠাৰ ব্যৱস্থাত সামান্য পৰিৱৰ্তন আনিব লাগে।
• উদ্ভাৱনীমূলক হওক। নিজকে সুধিব ‘সেই শিশুটিৰ বাবে মই এই কাৰ্য্যকলাপটো কেনেকৈ ভিন্ন কৰিব পাৰো?’ উদ্ভাৱনীমূলক যাতে শিশুৱে শিকে আৰু সঁহাৰি দিয়ে।
৫৫ দিন
বিষয়: প্ৰাথমিক শিশুৰ যত্ন আৰু শিক্ষাত শিশু সুৰক্ষা নিশ্চিত কৰা
মূল বাৰ্তা:
• অংগনবাড়ী কেন্দ্ৰ আৰু বাহিৰত প্ৰথম বছৰবোৰত শিশুসকলক ক্ষতি, নিৰ্যাতন, অৱহেলাৰ পৰা ৰক্ষা কৰাত অংগনবাড়ী শ্ৰমিকসকলে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।
• অংগনবাড়ী কৰ্মীসকলে শিশু সুৰক্ষাৰ বাবে ব্যাপক নীতি আৰু আইনী কাঠামোৰ অস্তিত্বৰ বিষয়ে জনা উচিত।
• অংগনবাড়ী কৰ্মীসকলে শিশুক নিৰ্যাতন চলোৱাৰ ইংগিত দিব পৰা চিন আৰু লক্ষণসমূহ কেনেকৈ চিনাক্ত কৰিব পাৰি, কিন্তু কেনেকৈ সঁহাৰি জনাব লাগে আৰু শিশু সুৰক্ষাৰ ৰেফাৰেল কৰিব লাগে সেই বিষয়েও বুজিব লাগিব।
৫৬ দিন
বিষয়: শিশুৰ নিৰ্যাতনৰ প্ৰতি দুৰ্বলতা
মূল বাৰ্তা:
• সুৰক্ষাৰ কিছুমান বিষয় দেখা যায় যেনে শিশুৱে ৰাজপথত ভিক্ষা কৰা বা শিশু শ্ৰম বা ঘৰত শাৰীৰিক নিৰ্যাতন বা দ্ৰব্যৰ অপব্যৱহাৰ ইত্যাদি এনে পৰিস্থিতিত শিশুৱে আপোনাৰ লগত নিৰ্যাতনৰ বিষয়ে কথা পাতিব পাৰে বা নকৰিবও পাৰে কিন্তু যিহেতু সেয়া স্পষ্ট আপুনি লগে লগে শিশুটিক সহায় কৰিব পাৰে।
• কিছুমান সুৰক্ষাৰ বিষয় ধৰা নপৰে যেনে অৱহেলা, যৌন নিৰ্যাতন, বা আৱেগিক নিৰ্যাতন যিবোৰ শাৰীৰিক নিৰ্যাতনতকৈ বেছি নহ’লেও কেৱল ক্ষতিকাৰক হ’ব পাৰে। অজ্ঞানতা আৰু নিৰ্যাতনকাৰীৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতাৰ বাবে শিশুৱে প্ৰায়ে নিজকে নিৰ্যাতন কৰা বুলি প্ৰকাশ কৰিব নোৱাৰে।
৫৭ দিন
বিষয়: শিশু সুৰক্ষাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আৰু নিৰ্যাতিত শিশুৰ বাবে নিৰাপদ স্থানৰ ব্যৱস্থা কৰা।
মূল বাৰ্তা:
• শিশু সুৰক্ষা হ’ল যিকোনো ব্যৱস্থা বা পদক্ষেপ যিয়ে শিশুসকলক হিংসা, নিৰ্যাতন, অৱহেলা, আৰু শোষণৰ পৰিস্থিতিৰ পৰা সম্বোধন বা প্ৰতিৰোধ কৰে। ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল শিশুক যিকোনো অনুভূত বা প্ৰকৃত বিপদ/বিপদৰ পৰা বা বিৰুদ্ধে ৰক্ষা কৰা।
• শিশু সুৰক্ষাই নিশ্চিত কৰে যে কোনো শিশুৱেই সামাজিক সুৰক্ষা আৰু সুৰক্ষাৰ জালৰ পৰা ওলাই নাযায় আৰু যিসকলে পৰে, তেওঁলোকে প্ৰয়োজনীয় যত্ন আৰু সুৰক্ষা লাভ কৰে যাতে তেওঁলোকক পুনৰ সুৰক্ষা জালত অনা হয়।
• প্ৰতিখন জিলা বা জিলাৰ গোটত এখন বা ততোধিক শিশু কল্যাণ সমিতি গঠন কৰাটো বাধ্যতামূলক।
• ভাৰতত শিশু কল্যাণ সমিতিৰ অন্যতম প্ৰাথমিক ভূমিকা হ’ল নিৰ্যাতিত শিশুৰ বাবে এক নিৰাপদ স্থানৰ ব্যৱস্থা কৰা।
• কমিটীয়ে নিশ্চিত কৰে যে শিশুটিক মৌলিক প্ৰয়োজনীয়তা যেনে খাদ্য, বাসস্থান, কাপোৰ, চিকিৎসা সেৱা, আৰু শিক্ষাৰ ব্যৱস্থা কৰা হয়। শিশুটিক অধিক নিৰ্যাতন আৰু শোষণৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰা আৰু তেওঁলোকৰ বৃদ্ধি আৰু বিকাশৰ বাবে অনুকূল পৰিৱেশৰ ব্যৱস্থা কৰাটোও সমিতিখনে নিশ্চিত কৰে।
৫৮ দিন
বিষয়: পুনৰীক্ষণ: ডমেইন-নিৰ্দিষ্ট কাৰ্য্যকলাপৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা TLMসমূহ প্ৰণয়ন কৰা
প্ৰতিটো শ্ৰেণীৰ বাবে ৩ৰ পৰা ৬ বছৰ বয়সৰ শিশুৰ বাবে উদাহৰণ দিয়া হ’ল:
১/ ভাষা বিকাশ:
ক) বস্তুৰ নামকৰণ: শিশুৱে নিজৰ শব্দভাণ্ডাৰ আৰু ভাষাৰ দক্ষতা বৃদ্ধি কৰি দৈনন্দিন বস্তু যেনে ৰং, জীৱ-জন্তু, আকৃতি চিনাক্ত কৰি নামকৰণ কৰিবলৈ শিকে।
খ) সৰল গল্প কোৱা: শিশুৱে সহজ কাহিনী কোৱা, বাক্যৰ মৌলিক গাঁথনি ব্যৱহাৰ কৰি আৰু নিজৰ কথন ক্ষমতা বিকাশ কৰি নিজকে প্ৰকাশ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে।
গ) নিৰ্দেশনা অনুসৰণ কৰা: শিশুৱে সহজ নিৰ্দেশনা অনুসৰণ কৰাৰ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰে, যাৰ ফলত তেওঁলোকৰ শুনা আৰু বুজাৰ দক্ষতা বৃদ্ধি পায়।
২/ জ্ঞানমূলক বিকাশ:
ক) ভাগ-বতৰা আৰু শ্ৰেণীবিভাজন: শিশুৱে এনে কামত লিপ্ত হয়, য’ত বস্তুবোৰ ৰং, আকৃতি বা আকাৰ অনুসৰি সজাই পৰাই তেওঁলোকৰ জ্ঞানমূলক ক্ষমতা আৰু যুক্তিসংগত চিন্তাধাৰা বৃদ্ধি কৰে।
খ) গণনা আৰু সংখ্যা চিনাক্তকৰণ: শিশুৱে বস্তু গণনা কৰিবলৈ আৰু সংখ্যা চিনাক্ত কৰিবলৈ শিকে, যাৰ ফলত গণিতৰ মৌলিক দক্ষতাৰ ভেটি স্থাপন হয়।
গ) প্ৰহেলিকা সমাধান: শিশুৱে বয়স অনুসৰি প্ৰহেলিকা সমাধান কৰি, সমস্যা সমাধানৰ দক্ষতা আৰু স্থানীয় সচেতনতাক প্ৰসাৰিত কৰি ভাল পায়।
৩/ শাৰীৰিক বিকাশ (গ্ৰছ মটৰ আৰু ফাইন মটৰ):
ক) গ্ৰছ মটৰ স্কিল: শিশুৱে দৌৰা, জাম্পিং, আৰু হপিং আদি কাৰ্য্যকলাপত অংশগ্ৰহণ কৰে, যিয়ে তেওঁলোকৰ ভাৰসাম্য, সমন্বয়, আৰু সামগ্ৰিক শাৰীৰিক শক্তি বিকাশ কৰাত সহায় কৰে।
খ) ফাইন মটৰ স্কিল: শিশুৱে অংকন, ৰং কৰা, আৰু কেঁচি ব্যৱহাৰ কৰাৰ দৰে কাৰ্য্যকলাপৰ অভ্যাস কৰে, হাত-চকুৰ সমন্বয় আৰু আঙুলিৰ নিপুণতা পৰিশোধন কৰে।
গ) বগাই যোৱা আৰু খেলাৰ গঠন: শিশুৱে বগাই যোৱাৰ গঠন আৰু খেলাৰ সঁজুলি অন্বেষণ কৰি নিজৰ শাৰীৰিক ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰে আৰু নিজৰ গতিবিধিৰ ওপৰত আত্মবিশ্বাস গঢ়ি তোলে।
৪/ আৰ্থ-আৱেগিক বিকাশ:
ক) ভাগ-বতৰা কৰা আৰু পাল পাতি লোৱা: শিশুৱে খেলনা ভাগ-বতৰা কৰিবলৈ আৰু খেলত পাল পাতিবলৈ শিকে, যাৰ ফলত সহানুভূতি আৰু সহযোগিতাৰ দৰে সামাজিক দক্ষতাক লালন-পালন কৰা হয়।
খ) আৱেগ প্ৰকাশ কৰা: শিশুসকলক নিজৰ অনুভৱ আৰু আৱেগ প্ৰকাশ কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰা হয়, যাৰ ফলত তেওঁলোকে আৱেগিক সজাগতা আৰু যোগাযোগৰ দক্ষতা বিকাশ কৰাত সহায় কৰে।
গ) ভূমিকা পালন: শিশুৱে বাস্তৱ জীৱনৰ পৰিস্থিতি অনুকৰণ কৰি বিভিন্ন ভূমিকা অন্বেষণ কৰি অভিনয় খেলত লিপ্ত হয়, যিয়ে সৃষ্টিশীলতা আৰু সামাজিক বুজাবুজিৰ প্ৰসাৰ ঘটায়।
৫/ সংবেদনশীল বিকাশ:
ক) সংবেদনশীল খেলা: শিশুৱে বালি, পানী, আৰু বিভিন্ন টেক্সচাৰৰ সৈতে খেলা আদি সংবেদনশীল কাৰ্য্যকলাপ অনুভৱ কৰে, ই তেওঁলোকৰ ইন্দ্ৰিয়সমূহক উদ্দীপিত কৰে আৰু সংবেদনশীল সংহতি বৃদ্ধি কৰে।
খ) শব্দ চিনাক্তকৰণ: শিশুৱে নিজৰ পৰিৱেশত বিভিন্ন শব্দ শুনি চিনাক্ত কৰে, তেওঁলোকৰ শ্ৰৱণ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ ক্ষমতাক নিখুঁত কৰে।
গ) দৃশ্য অন্বেষণ: শিশুৱে উজ্জ্বল ৰং আৰু আৰ্হিৰ দৰে বিভিন্ন দৃশ্যগত উদ্দীপক অন্বেষণ কৰে, যাৰ ফলত তেওঁলোকৰ দৃষ্টিশক্তি উপলব্ধি আৰু চৌপাশৰ জগতখনৰ বিষয়ে বুজাত অৰিহণা যোগায়।
এই কাৰ্য্যকলাপসমূহ শিশুৰ নিজ নিজ ক্ষেত্ৰত বৃদ্ধি আৰু বিকাশত সহায় কৰিবলৈ ডিজাইন কৰা হৈছে, যাৰ ফলত তেওঁলোকৰ সামগ্ৰিক মংগল আৰু ভৱিষ্যতৰ শিক্ষণৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় দক্ষতা প্ৰদান কৰা হয়।
Unilearn Questions.Pdf
Tags:
anganwadi
